De markt is onrustig, maar de bedrijfscijfers vormen geen reden tot zorg
De flitsduik van afgelopen maandag, die op de Japanse beurs voor een bloedbad zorgde, heeft de financiële markten flink opgeschud. Maar de koersval lijkt los te staan van de bedrijfsresultaten die dit cijferseizoen naar buiten komen en de jongste data over de Amerikaanse economie: die zijn namelijk beter dan verwacht.
Bronnen & informatie
2011. Een aardbeving treft de oostkust van Japan. Vervolgens overspoelt een tsunami de plaatsen aan de Pacifische kant van het land, waaronder de kerncentrale bij Fukushima. De Nikkei 225 verliest in drie dagen 18%. De schade is enorm en Japan wordt voor zijn energievoorziening weer sterk afhankelijk van de wereldmarkt.
Maandag 5 augustus, dertien jaar later. Tijdens een bloedrode handelsdag keldert de Nikkei met ruim 12%. De Japanse aandelenmarkt is sinds de piek meer dan 20% kwijt en belandt daarmee in een bearmarkt. ‘Dan krijg je het idee dat we in een soortgelijke situatie zitten als toen de tsunami Japan overspoelde. Maar dat is natuurlijk niet zo’, relativeert Colin Graham, portfoliomanager bij Robeco.
De flitsduik die de aandelenmarkten wereldwijd maakten heeft nog geen officiële naam. Wel is duidelijk dat de koersval los lijkt te staan van het huidige cijferseizoen. Zo groeien bij Europese bedrijven de winsten weer, na vijf opeenvolgende kwartalen van krimp.
Dat is ook zichtbaar bij de op het Damrak genoteerde bedrijven. Een kleine meerderheid deed het op de dag dat ze met kwartaalcijfers kwamen beter dan de AEX. Tegelijkertijd ging het bij de grote uitschieters juist meestal om een beweging naar beneden. Zo verloor UMG 23% op de dag dat het de boeken opende, zakte Besi met 14% en Flow Traders met 21%. Bedrijven die hun winst- en/of omzetverwachting verlaagden, werden veel harder gestraft dan bedrijven die ze verhoogden, zo merken analisten van Deutsche Bank op.
De in de S&P 500 opgenomen bedrijven deden het eveneens beter dan analisten hadden voorzien: 80% ervan overtrof de verwachting. Dat is meer dan het historische gemiddelde van 66%, stelt Wim Zwanenburg van vermogensbeheerder Stroeve Lemberger.
Luchtbellen in de bullmarkt
Dat maandag toch een koersval plaatsvond, hoeft niet te verbazen, stelt Robeco-strateeg Graham. ‘Er kunnen luchtbellen ontstaan in de bullmarkt waarin we zitten. Dat hoort bij een natuurlijk verloop van de markt. Dan kun je correcties als deze krijgen’, zegt hij. Onderliggend bouwden de spanningen zich al maanden op, terwijl de koersen van techbedrijven maar bleven oplopen, voegt hij toe.
‘In juli was er weinig aan de hand en ineens was er rond het vorige weekend een kantelpunt’, zegt Zwanenburg over de cocktail van de renteverhoging in Japan, de stijging van de munt van dat land, de yen, en tegenvallende Amerikaanse arbeidsmarktcijfers. ‘Bij de carrytrades met de yen werd de pijngrens overschreden en winsten sloegen om in enorme verliezen.’
Bij deze carrytrades werd, tegen een lage rente, goedkoop yens geleend in Japan, die elders in andere valuta tegen een hoger rendement werden belegd. Zwanenburg: ‘Niet alleen mevrouw Watanabe (de spreekwoordelijke Japanse particulier die op de valutamarkt actief is, red.), maar ook Amerikaanse hedgefondsen moesten snel posities afwikkelen. Met carrytrades is veel belegd in de techfondsen die het zo goed deden.’ Daarom gingen die tijdens de omslag extra hard naar beneden.
Ook elders brandden partijen hun vingers aan beleggen met geleend geld. Beleggers die via ETF’s inspeelden op de stijgende koersen van Amerikaanse techfondsen, werden geconfronteerd met de keerzijde van de financiële hefboom: hun verliezen liepen op tot 60%, meldde Bloomberg deze week.
Recessievrees overdreven
Hoewel de markt begin deze week een technische correctie doormaakte, is er met de Amerikaanse economie niet zoveel mis, stelt Zwanenburg. Hij wijst erop dat onder door Bloomberg gepolste economen grote consensus is over gestage groei de komende zes kwartalen.
De arbeidsmarkt koelt af, maar de recessievrees van afgelopen week is erg overdreven.
De nowcast over de economie die de Atlanta Fed donderdag publiceerde, ondersteunt dat beeld. De Amerikaanse economie stevent in het derde kwartaal af op een geannualiseerde groei van 2,9% volgens de analyse. Daar heeft dat ene matige arbeidsmarktcijfer van vorige week niets aan veranderd.
Graham verwacht dat de beurzen na het cijferseizoen weer in rustiger vaarwater komen, zeker als rondom de cijfers van het belangrijke AI-chipbedrijf Nvidia rumoer uitblijft. Dan heeft een ‘reset’ als deze een gezondere markt opgeleverd na een periode van buitensporig optimisme, schrijven analisten van vermogensbeheerder Janus Henderson.
Zachte landing
In de maanden na het cijferseizoen kunnen aandelenmarkten bovendien verder aantrekken, denkt Graham, mocht de maakindustrie wereldwijd verder herstellen. Die sector zit in China, Europa en de VS nog altijd (deels) in het slop, waardoor economieën nog sterk leunen op groei in de dienstensector.
Een eventueel herstel kan ook worden opgemaakt uit de zogenoemde relatieve sterkte-index, zegt Zwanenburg. Die uit de technische analyse afkomstige indicator duidt de relatieve kracht van een koersbeweging. ‘Het momentum is duidelijk afgenomen’, zegt de strateeg. Veel indices zitten nu op een niveau dat aangeeft dat beleggers te snel en te veel aandelen hebben verkocht, stelt hij op basis van de indicator.
Wel blijft waakzaamheid geboden. Onverwachte inflatieperikelen kunnen de markt toch dwars zitten, denkt Graham. En de komende maanden kunnen ook de Amerikaanse arbeidsmarktcijfers nog altijd de verkeerde kant op blijven gaan.
Dan kan de verwachte zachte landing zomaar eens te optimistisch zijn.
Deze tekst is overgenomen uit het artikel d.d. 10 Augustus 2024 in het FD. U kunt het gehele artikel lezen op de website van het FD
Wim Zwanenburg sprak over dit onderwerp bij BNR
U kunt hier het fragment beluisteren waarbij Wim het voornamelijk heeft over de situatie in Japan en de gevolgen ervan wereldwijd. Ook gaat Wim nog even in op de ontwikkelingen op gebied van AI.
