Stroeve Lemberger – Weekly Update 2023 Nr 13

Markten

De onrust op de financiële markten is de afgelopen twee weken fors toegenomen. Nadat eerder in Californië Silicon Valley Bank en in New York Signature Bank omvielen, kwamen in de VS First Republic Bank en in Europa Credit Suisse onder druk te staan. First Republic Bank werd gered door JP Morgan Chase, Citigroup en Bank of America, die gezamenlijk voor meer dan $30 miljard aan deposito’s plaatsten bij First Republic. Daarmee werd in eerste instantie de onrust bij deze bank bedwongen. Vervolgens kwam in Europa Credit Suisse in de problemen en leden ook andere bankaandelen aanzienlijke koersverliezen. Credit Suisse stond al langere tijd onder druk omdat klanten geld van hun bankrekeningen bleven halen. Dit deden ze omdat ze het vertrouwen in de bank hadden verloren. Vorige week stroomde zo’n € 10 miljard per dag van spaarrekeningen en deposito’s weg uit de bank.

De op één na grootste bank van Zwitserland kwam de afgelopen maanden veel in het nieuws vanwege schandalen, zoals een witwasonderzoek en slechte leningen en investeringen, met name bij de zakenbank van Credit Suisse. De bank kreeg vorige week woensdag een zware klap te verduren toen de grootste aandeelhouder van Credit Suisse, de Saoedische Nationale Bank (SNB), aankondigde hun belang in Credit Suisse niet verder te zullen uitbreiden. Credit Suisse overwoog juist extra aandelen uit te geven om de balans te versterken. Nu gebeurde het omgekeerde: beleggers verkochten massaal hun aandelen waardoor de aandelenkoers van de Zwitserse bank afgelopen woensdag met maar liefst 30 procent kelderde.

Omdat veel beleggers bang zijn dat dat de problemen overslaan naar andere banken werden ook andere financiële aandelen meegesleept in de koersval. Om de onrust te bedwingen werd in het weekend hard gewerkt aan de overname van Credit Suisse door de Zwitserse branchegenoot UBS. Zondagavond werd de overeenkomst getekend en werd duidelijk dat Credit Suisse voor € 3 miljard wordt overgenomen door UBS. Samen vormen de twee banken één van Europa’s grootste financiële instellingen. UBS heeft een balans van zo’n $1100 miljard, terwijl Credit Suisse leningen en investeringen heeft uitstaan voor $575 miljard. Vanwege deze omvang vormde Credit Suisse een systeemrisico, een risico voor het wereldwijde financiële systeem.

Volgens berichten zou UBS aanvankelijk slechts bereid zijn geweest Credit Suisse € 1 miljard neer te tellen; het werd uiteindelijk € 3 miljard, maar met een garantie van 5 miljard Zwitserse franken voor het dragen van de eerste verliezen door de Zwitserse overheid. Met de overname ontvangen beleggers nog een relatief zeer gering bedrag voor hun aandelen in Credit Suisse, maar de houders van de meest achtergestelde obligaties van Credit Suisse verliezen hun totale investering in deze instrumenten. Dit betreft specifieke obligaties, de zogenoemde ‘additional tier-1-bonds’, ‘contingent convertibles’, oftewel coco’s, die volledig worden afgeschreven. Het bedrag van deze afschrijving bedraagt ongeveer € 17 miljard. Deze financiële instrumenten zijn een tussenvorm van het eigen vermogen van een bank en het vreemd vermogen en worden beschouwd als een vorm van risicodragend kapitaal. Zij zijn nu waardeloos geworden. De gewone obligatiehouders van Credit Suisse behouden vooralsnog hun aanspraak op volledige aflossing door Credit Suisse, uiteindelijk door UBS na de overname. Wel noteren verschillende uitstaande obligaties van Credit Suisse momenteel een lagere marktwaarde. De nieuwe bankencrisis van de laatste weken doet de herinnering opleven aan de mondiale financiële crisis van 2007 en 2008 en het faillissement van Lehman Brothers. Anders dan toen zien we dat de toezichthouders snel ingrijpen en dat de kapitaalreserves en buffers van de banken veel hoger zijn dan toen.

Bij opening van de financiële markten kwamen de koersen van financiële aandelen (banken en verzekeraars) direct onder forse druk. In de loop van de dag trad koersherstel op en lieten de meeste Europese beurzen en indices per saldo groene cijfers zien.

Op de obligatiemarkten is het effect van de financiële onrust ook duidelijk merkbaar. De tweejaarsrente in Duitsland daalde de afgelopen week verder naar 2,29% waarmee de daling van de afgelopen maand uitkwam op bijna 60 basispunten. Dit is een ongekend sterke daling, zeker tegen de achtergrond van de nog altijd hoge inflatie in de Eurozone. De Duitse 10-jaarsrente daalde verder naar 2,10%. Ook in de VS daalde de 2-jaarsrente de afgelopen maand zeer sterk: met meer dan 70 basispunten naar 3,86%. De 10-jaarsrente cirkelt vandaag rond 3,46%. Beleggers kozen met name de laatste twee weken voor zekerheid wat de koersen van obligaties deed oplopen.

Qua bedrijfsnieuws is het momenteel toch relatief rustig. In VS rapporteerde pakjesbezorger FedEx vorige week vrijdag meevallende kwartaalcijfers vanwege de lagere brandstofprijzen en vanwege kostenbesparingen. Die meevallende cijfers werden beloond met een koersstijging voor het aandeel van 8%.

Beleggers zullen deze week opnieuw nauwlettend kijken naar de situatie in de Amerikaanse bankensector en de wijze waarop de toezichthouders nu acteren. Op 22 maart komt de Fed bijeen om de situatie op de financiële markten te bespreken en om een besluit te nemen over de geldmarkt tarieven. Daarnaast zullen deze week de ogen gericht zijn op Amerikaanse huizenverkopen en cijfers over de inkoopmanagers-indices in zowel de VS als de Eurozone. Als we kijken naar de termijnmarkten, dan zien we dat er een verhoging van de Federal Funds Rate van 25 basispunten is ingeprijsd. Er is echter ook een kans dat er geen renteverhoging komt. In de termijnmarkten zien we de vrees voor een recessie weerspiegeld in de veronderstelling dat de Fed juist in juni weer de rente zal gaan verlagen om daarmee de economie te stimuleren. Of de Fed daadwerkelijk de rente niet verder zal verhogen of zelfs zal laten dalen, zal sterk afhangen van de ontwikkeling van de inflatie in de VS. Het laatste consumenten prijspeilcijfer (CPI) was nog 6,0%, tegen 6,4% in de voorafgaande maand. Dit is nog ver boven de bandbreedte van 2% à 3% voor de inflatie die Fed acceptabel acht. Vorige week besloot de ECB het belangrijkste geldmarktrente tarief wederom te verhogen met 50 basispunten naar 3,5%. Het laatste CPI-cijfers voor de Eurozone lag nog op 8,5%.

Sentiment

RSI: de Relative Strength Index geeft weer wat het prijsmomentum is voor aandelen. Een hoge RSI (>70) duidt erop dat aandelen ‘overbought’ zijn. Een lage RSI (<30) duidt erop dat aandelen ‘oversold’ zijn. Voor de belangrijke Amerikaanse indices geldt dat de RSI zich beweegt tussen 35 en 55 punten, wat hoger dan een week geleden. Voor verschillende Europese aandelenindices geldt dat de RSI’s rond de 40 punten liggen, iets hoger dan een week geleden.

VIX: de VIX index is een veel gebruikte maatstaf voor de verwachte volatiliteit van de Amerikaanse S&P 500 index. Deze graadmeter wordt gebruikt om het sentiment op de aandelenmarkten te duiden. Door de onrust op de markten is de VIX index sterk opgelopen. Momenteel handelt de VIX index op 26 punten wat 3 punten lager is dan het niveau van een week geleden.

Fear & greed index: deze index is opgebouwd uit meerdere kwantitatieve elementen. Momenteel noteert deze index op een niveau van 24, wat iets hoger is dan het niveau van een week geleden. Wel duidt de fear & greed index nog steeds op behoorlijk wat angst onder beleggers.

Beleid

Wij hebben in de afgelopen week geen wijzigingen in ons beleid doorgevoerd. Met ons tactische beleid nemen wij posities in die passen bij onze 12-maands visie. Aandelen zijn per saldo licht overwogen en obligaties onderwogen.