Update rond Oekraïne 12 april 2022
Het is inmiddels meer dan 7 weken geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Na een eerste schrikreactie op de aandelenmarkten lieten de koersen in de weken erna herstel zien. Hoewel de onrust in aanloop naar de invasie op 24 februari al duidelijk toenam, was het voor velen toch een verrassing dat Rusland overging tot een aanval op Oekraïne.
De financiële markten lieten in eerste instantie een klassieke schrikreactie zien. Omdat beleggers in het algemeen niet van onzekerheid houden, leidde de inval in Oekraïne tot lagere prijzen van verschillende ‘risky assets’. Veilig gewaande staatsobligaties werden gekocht, de 10-jaars rentes daalden en de prijs van goud liep op. Ook liep de VIX-index, een maatstaf voor de volatiliteit van aandelen, op en er was een duidelijke impact op de markten voor grondstoffen. De prijzen van fossiele energie (olie en gas) liepen op. Bovendien nam de onrust in de markten voor industriële metalen en agrarische grondstoffen toe.
Hoewel het Russische leger zich heeft teruggetrokken uit de omgeving van Kiev en zich nu lijkt te focussen op de Donbas-regio en het zuiden van Oekraïne, is er nog geen zicht op een einde van deze oorlog. Onderhandelingen tussen beide partijen hebben tot op heden weinig opgeleverd. Op de financiële markten heeft de oorlog nog steeds invloed, maar andere factoren spelen uiteraard ook een belangrijke rol. Dat wordt zichtbaar als we kijken naar de ontwikkelingen van diverse parameters. In de eerste week na de inval van Rusland was de impact met name merkbaar op de aandelenkoersen in Europa en opkomende landen.
Aandelen positief, obligaties negatief
Door de tijdelijke ‘flight to quality’ liepen aanvankelijk de koersen van obligaties op. Amerikaanse aandelen wisten zich aan dit negatieve sentiment te onttrekken en lieten in de eerste week na de inval al positieve rendementen zien. De prijzen van grondstoffen liepen in die eerste week al sterk op. Als we naar de rendementen kijken voor de periode van 1 maand na de inval, dan zien we dat de negatieve impact op de aandelenindices in West-Europa min of meer was weggewerkt. Obligaties lieten in deze periode negatieve rendementen zien en de prijzen van grondstoffen liepen verder op.
Als we de gehele periode in ogenschouw nemen, dus vanaf het moment van de inval tot en met heden, dan zien we dat de rendementen voor Europese en Amerikaanse aandelen positief zijn. De AEX index blijft hier wat bij achter en dit geldt ook voor aandelen uit opkomende markten. Voor obligaties geldt dat de rendementen vanaf het moment dat Rusland Oekraïne binnenviel negatief zijn. Grondstoffen vormen de categorie die verreweg het beste presteerde.
De oorlog luidt een nieuwe periode in
De spanning tussen Rusland en de Westerse landen loopt verder op. De komende tijd zal hier, naar onze inschatting en die van vele anderen, geen verandering in komen. Rusland lijkt niet bereid te zijn tot constructief overleg. Zo leverde het gesprek van gisteren tussen president Poetin en de Oostenrijkse bondskanselier Karl Nehammer weinig op. Het eerder geschetste scenario van een conflict dat voortsleept en waarbij er geen zicht is op een korte termijn oplossing, is daarmee nog steeds het meest realistische scenario.
Nu het conflict al wat langer duurt, hebben de markten weer meer oog voor andere economische ontwikkelingen. De impact van het conflict in Oekraïne op de economische groei is zeker aanwezig. Maar tegelijkertijd spelen er ook andere zaken een rol die impact hebben op de beursontwikkelingen. De inflatie is al een tijd hoog en heeft door het conflict in Oekraïne een extra impuls gekregen. De Federal Reserve, het stelsel van Amerikaanse centrale banken, is reeds gestart met monetaire verkrapping. Dit geldt ook voor andere centrale banken zoals de Bank of England.
Negatieve groeiverwachting door rentebeleid
De ECB heeft nog geen renteverhoging doorgevoerd maar is wel bezig om het opkoopprogramma van obligaties af te bouwen. Dit raakt de obligatiemarkten omdat de centrale banken een belangrijke rol hadden in het verschaffen van liquiditeit aan de markten.
Nu de beleidsrentes worden verhoogd en er een natuurlijke koper van diverse vastrentende titels uit de markt verdwijnt, zal dit impact hebben op rentes. De markten hebben hier al een voorschot op genomen met hogere rentetarieven als gevolg. Dit proces zal zich de komende tijd voortzetten, is onze verwachting.
Het beeld qua economische groei is zodanig dat de groeicijfers dit jaar en volgend jaar op lagere niveaus zullen uitkomen dan in 2021. Recent zijn groeiprojecties ook negatief bijgesteld als gevolg van de ontwikkelingen in o.a. Oekraïne. Ook andere factoren spelen een rol.
In China leefde onlangs het coronavirus weer op en dit had tot gevolg dat er nieuwe lockdown-maatregelen werden getroffen. De problemen in de logistieke ketens zijn nog niet voorbij en verschillende sectoren kampen met grote uitdagingen. Er is bijvoorbeeld een tekort aan chips waardoor diverse producten niet geproduceerd kunnen worden. Dit raakt de omzet en winstontwikkelingen van diverse bedrijven en dit zijn uiteraard factoren waar beleggers rekening mee houden.
Ons advies
De impact van het conflict in Oekraïne is nog steeds een zeer serieuze factor waar rekening mee gehouden moet worden. Tegelijkertijd is het voor ons als beleggers ook noodzakelijk om ‘verder’ te kijken dan dit conflict en ook de andere factoren mee te nemen in onze beleggingsoverwegingen. Binnen ons beleggingsbeleid houden wij nog steeds een voorkeur voor aandelen boven obligaties waarbij we al een tijd de voorkeur hebben voor Amerikaanse aandelen boven aandelen uit Europa. Voor obligaties houden wij rekening met oplopende rentes. Daarom is ons advies nog steeds om qua looptijden aan de korte kant te zitten.
Of bekijk hier al onze nieuwsartikelen.
